چرخه روند اجرائی چکهای انتقالی واگذاری مشتریان شعب بانکها از زمان ارائه به بانک محال (بانک اول) تا زمان واریز وجه آن به حساب ذینفع بدین قرار است:

1 –  ابتدا مشتری چک و فرم تکمیل شده حاوی مشخصات و اطلاعات چک را به بانک محال ارائه و رسید دریافت می کند.

2 – شعبه در پایان وقت اداری لیست چکهای انتقالی را که قبلا" اطلاعات آنها را در رایانه ثبت کرده، از سیستم دریافت و چکها را پس از تطبیق دادن با مندرجات لیست و اطمینان از صحت اطلاعات داده شده به لیست ضمیمه در قبال اخذ رسید به تحصیلدار تحویل می دهد.

3 – تحصیلداران چکهای انتقالی واصله را به واحد پایاپای بانک خود تحویل و رسید دریافت می کنند.

4 – در اتاق پایاپای بانکها ابتدا تعداد چکها شمارش شده با تعداد مندرج در لیست کنترل می شود و در صورت مطابقت داشتن بر اساس بانکهای عهده تفکیک، تقسیم و بسته بندی می شوند و آنگاه برای مبادله با سایر بانکها به اتاق پایاپای اسناد بانکی ارسال می شوند.

5 –  در اتاق پایاپای اسناد بانکی نماینده هر بانک چکهای عهده سایر بانکها که قبلا بر اساس بانک محال علیه تفکیک و بسته بندی شده است را به نماینده آن بانک تحویل می دهد و در مقابل چکهای خود را دریافت و به واحد پایاپای بانک خود ارسال می کند تا کارکنان واحد مذکور به طریقی که در بند هفت این مطلب توضیح داده میشود آنها را آماده ارسال به شعب خود کنند.

6 –  در خصوص اعمال فرآیند تسویه مبادلات هر بانک کاربران اتاق پایاپای اسناد بانکی اطلاعات مندرج در تابلو مبادلات روز جاری و برگشتی های روز قبل هر بانک را که از نماینده آن بانک دریافت نموده در سیستم بطور یکجانبه  ثبت می کنند. سیستم پس از اعمال عملیات پردازش بر روی مبلغ بدهکار و بستانکار، سرانجام نتیجه خالص مبادلات هر بانک را که بیانگر میزان بدهی یا بستانکاری آن بانک میباشد را تعیین و در قالب فرم توازن تولید که همان روز به نماینده هر بانک تحویل می شود.

7 –  در اتاق پایاپای بانک محال علیه کار آماده سازی چکها بمنظور ارسال به شعبه با ثبت اطلاعات چکها در سیستم آغاز می شود. برخی از پرسنل به ثبت اطلاعات چکها در سیستم مبادرت می کند و برخی دیگر به تفکیک فیزیک چکها بر اساس کد شعبه عهده می پردازند. در ادامه پس از انجام عملیات تفکیک ، پرسنل چکها را شمارش و با لیست شعب تولید شده مطابقت داده و در صورت اطمینان از صحت تعداد وجمع مبلغ کل، آنها را به لیست ها الصاق و در فهرست ثبت و صبح روز بعد به تحصیلدار مربوطه تحویل و رسید تحویل می دهند. سپس تحصیلدار چکها را به همراه لیست پیوست، به شعبه منتقل و تحویل و تحول می دهد.

8 – در شعبه چنانچه در حساب جاری صاحب حساب دارای موجودی باشد چک پاس می شود. اما در صورت عدم موجودی و کسر موجودی و یا هر دلیل دیگری که امکان قبول چکها غیر ممکن کند برای چک گواهی عدم پرداخت صادر می گردد.در انتهای کار مبلغ چکهای برگشتی از جمع چکهای مندرج در لیست (بردورو)کسر و مانده خالص قبولی مشخص شده و با مراجعه تحصیلدار به شعبه برگشتی ها به همراه یک نسخه از بردورو  که عملیات قبولی در آن ثبت شده است تحویل وی شده و رسید دریافت می شود و نامبرده آنها را به واحد کلرینگ منتقل می کند.

9 – اداره پایاپای هر بانک نیز لاشه های برگشتی را به همراه چکهای واگذاری شده عهده سایر بانکها مربوط به روز آتی را  در روز بعد به  اتاق اسناد بانکی ارسال می کند و این چرجه هر روزه اتفاق می افتد.

در نگاه به رابطه حقوقی بانک ها در موضوع چک، باید گفت که هیچ ارتباط حقوقی تعریف شده ای میان دو بانک مزبور دیده نمی شود بلکه هر یک از این دو بانک نماینده قراردادی کسان دیگری هستند و در راستای قرارداد خود به صورت مستقل عمل می کنند.

  کارستان

  سمیه خدایی

  قوانین و مقررات عمومی کاری | مراحل اجرایی امور اداری | دانستنی‌های مهم بانکی | دانستنی‌های مهم حقوقی